Askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar askere sevk tarihi ile terhis tarihi arasında, yedek subay öğrencileri ve adayları askere sevk tarihi ile yedek subay nasıp tarihi arasında, askeri öğrenci adayları ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi öğrenci adayları ise intibak eğitimine başladıkları tarih ile yemin ettikleri tarih arasında primleri ilgili kamu idaresi tarafından karşılanmak suretiyle genel sağlık sigortalısı sayılıyor.
Hatta, askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar terhis tarihinden itibaren 30 gün süreyle de genel sağlık sigortasından faydalanma hakkına sahip bulunuyorlar.
Askere alınanların genel sağlık sigortası hizmette bulundukları kamu idaresi tarafından karşılanmak kaydıyla GSS’li yapılıyor. Başka kapsamda genel sağlık sigortalısı iken askerliğini er ve erbaş olarak yapmaya başlayanların bu kapsamdaki genel sağlık sigortalılıklarının, askerliklerinin başladığı tarihten itibaren sona ermiş sayılıyor.
Başka Kapsamda GSS’si Olan Askerler
Bununla beraber askerliğini er veya erbaş olarak yapanlardan,
- 4/b sigortalılıkları devam edenlerin,
- 4/c sigortalılığı kapsamında ücretsiz izinli olanların,
- İsteğe bağlı sigorta kapsamında sigortalılığı devam edenlerin,
- Gelir/aylık almaya devam edenlerin,
bakmakla yükümlü olduğu kişileri sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edebiliyor.
Diğer genel sağlık sigortalılarının askerlik nedeniyle genel sağlık sigortalılığının sona ermesi halinde bakmakla yükümlü olduğu kişiler için sigortalılığın sona ermesine ilişkin hükümlerin uygulanması gerekiyor.
Askerlik Görevi Nedeniyle Memurun Aylıksız İzninde GSS Hakkı
Memur yahut 399 sayılı KHK’ye tabi sözleşmeli personel olduğu için 4/c sigortalılığı kapsamındaki sigortalı olanlardan (15.10.2008 öncesi Emekli Sandığı iştirakçiliği zamanında başlayanlar dahil) muvazzaf askerlik süresince ilgili kanunları gereği aylıksız izinli sayılanların bu sürede kendileri er/erbaş kapsamında, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ise anılan kapsamda sigortalı üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalandırılması gerekiyor.
Sendika Görevi Nedeniyle Ücretsiz İzin ve GSS
4/a veya 4/c sigortalılığı kapsamında sigortalı olanlardan sendikalardaki görevi nedeniyle aylıksız/ücretsiz izinli sayılanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler bu süre içerisinde sağlık hizmetlerinden faydalandırılmaları gerekiyor.
Diğer Ücretsiz İzinler ve GSS
Eski Emekli sandığı iştirakçisi olup Ekim 2008’den itibaren 4/c sigortalısı aylıksız izinli olanlar aylıksız izin sürelerinde, 15.10.2008 tarihinden sonra 4/c sigortalılığına ilk defa başlayanlar ise bir yılı geçmemek üzere aylıksız izinli olduğu sürelerde sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkına sahip bulunuyor.
4857 sayılı İş Kanununun 56 ncı maddesinde, yıllık ücretli izinlerini işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren tarafından toplam dört güne kadar ücretsiz izin verileceği, 74 üncü maddesinde ise doğum yapan kadın sigortalıya isteği halinde onaltı veya onsekiz haftalık sürenin tamamlanmasından sonra altı aya kadar ücretsiz izin verileceği öngörülmüş ve bu sürelerin haricinde ücretsiz izin düzenlenmesine yer verilmemiş bulunuyor.
4857 sayılı İş Kanunu gibi iş kanunları kapsamında ücretsiz izinli olan 4/a sigortalılarının da ücretsiz izinli sayıldıkları süreler ile bir takvim yılı içerisinde toplam bir ayı aşmayan ve işverenlerince belgelendirilen ücretsiz izin sürelerinde sağlık hizmetlerinden faydalandırılmaları gerekiyor.
4/a (SSK) sigortalıları için aylık prim ve hizmet belgesi verilmemesi veya tutukluluk ve gözaltı hali, yol izni ve diğer ücretsiz izinler, devamsızlık, puantaj, kısmi istihdam, yarım çalışma, fesih tarihinde çalışmama ve diğer nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde gün ve kazanç bildiriminde bulunulmaması halinde en son primin ilişkin olduğu tarih itibariyle bu kapsamdaki genel sağlık sigortalılığı sona ermiş sayılıyor.
Bununla birlikte, ilgili kanununda veya toplu iş sözleşmelerinde belirtilen ücretsiz izin halinde ise iznin sona erdiği tarih itibariyle bu kapsamdaki genel sağlık sigortalılığının sona erdiğinin kabul edilmesi ve sigortalılığın sona ermesine ilişkin hükümlerin uygulanması icap ediyor.
Akdi Askıdaki Sigortalıların Sağlık Yardımları
Kamu idarelerine ait işyerlerinde geçici veya mevsimlik işlerde çalıştırılan işçilerin iş akitleri aktif dönem dışında askıya alınıyor. Şayet bu işçiler bu askı döneminde başka bir işyerinde SSK’lı olarak yahut Bağ-Kurlu olarak çalışmamış veyahut isteğe bağlı sigortalılık kapsamında prim ödememişlerse bunların GSS primlerinin prime esas günlük kazancın alt sınırının 30 günlük tutarı üzerinden ilgili kamu işverenlerince ödenmesi gerekiyor.
İşte bu kapsamda çalıştırılan ve iş sözleşmelerinin askıda kaldığı sürelere ilişkin genel sağlık sigortası primleri ilgili kamu idaresince ödenen sigortalılar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkının devam ettirilmesi gerekiyor. Kaynak: Şevket Tezel – https://alitezel.com.tr